Bo są nieznane siły, które nagą Myśl - gdy już o nią dumny człek nie stoi - Na niespodziewanym stawiają świeczniku. Bo jest, powiadam, w słowa określniku Architektura taka, jak te gmachy, Gdzie, któryś z mędrców starożytnych mniema, że duch się jego mieści.
Cyprian Kamil Norwid, Promethidion, w. 40-47
Rok 2000 na Politechnice Poznańskiej to urzeczywistnienie idei budowy multimedialnego centrum dydaktycznego dla środowiska akademickiego, dla nowego pokolenia inteligencji technicznej miasta i całej Wielkopolski, to kształtowanie europejskiego uniwersytetu technicznego w Poznaniu.
Jest to wyzwanie architektoniczno-urbanistyczne łączące tradycje architektury starego miasta Poznania z pięknem natury i nowoczesną sztuką kształtowania przestrzeni. To realizacja idei nowoczesnego Centrum Wykładowego, a także Biblioteki Politechniki - otwartej, wolnodostępnej, łączącej funkcje zautomatyzowanej książnicy naukowo-technicznej i centrum interaktywnej informacji multimedialnej oraz usług informacyjnych i dydaktycznych.
A zatem jest to organizowanie nowoczesnego i przyjaznego środowiska informacyjnego zarówno dla studiujących, jak i dla dydaktyków oraz badaczy i twórców, miejsca do całodziennego studiowania na różnych poziomach biblioteki, w otoczeniu nowoczesnych mediów.
Przewidziano możliwość korzystania z zasobów drukowanych biblioteki (książek, czasopism, innych wydawnictw ciągłych, zbiorów encyklopedyczno-słownikowych, materiałów konferencyjnych, norm i innych źródeł) oraz w coraz szerszym zakresie z:
- materiałów audiowizualnych,
- zasobów elektronicznych biblioteki,
- dostepu do elektronicznych zasobów europejskich i światowych posadowionych poza biblioteką,
- bibliotek wirtualnych,
- multimedialnych źródeł informacji.
Senat Politechniki Poznańskiej uchwałą z 27 stycznia 1999 roku podjął decyzję o budowie nowego centrum wykładowego i biblioteki na terenie kampusu nadwarciańskiego na Piotrowie. W dniu 29 lipca 1999 roku ogłoszono ogólnokrajowy dwuetapowy konkurs otwarty na Opracowanie koncepcji urbanistyczno-architektonicznej Biblioteki i Centrum Wykładowego Politechniki Poznańskiej.
7 grudnia 1999 roku Sąd Konkursowy wskazał zwycięską pracę autorstwa poznańskiego zespołu Studio Fikus - Biuro Architektoniczne. Głównym projektantem jest profesor naszej uczelni - Marian Fikus, wybitny architekt praktyk, znany w środowisku rysownik i nauczyciel akademicki.
Nowa Biblioteka od podstaw jest budowana dla mediów elektronicznych i pod kątem włączenia w sieć bibliotek światowych. Umożliwi ona utworzenie na Politechnice Poznańskiej planowanych, nowych kierunków studiów: multimedialnych, inżynierii medycznej, inżynierii unikalnych technologii, nanotechnologii.
Centrum wykładowe i biblioteka bedą funkcjonować w technologii budynku inteligentnego; przewiduje się zainstalowanie w pełni zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli kompleksu z elektronicznym systemem kontroli wejść i podglądem.
Nowa biblioteka to:
- 70 pracowników biblioteki,
- obsługa 20 000 studentów i 2000 pracowników naukowo-dydaktycznych,
- do 550 000 woluminów, w tym w wolnym dostępie 70% zbiorów drukowanych,
- wydzielony księgozbiór podręczników akademickich (wolny dostęp),
- 350 miejsc dla czytelników z możliwością podłączenia do lokalnej i rozległej sieci komputerowej,
- 40 stanowisk katalogów komputerowych,
- trzy czytelnie specjalistyczne,
- kabiny do indywidualnej pracy badawczej,
- 60 stanowisk biblioteki elektronicznej i multimedialnej,
- powierzchnia użytkowa 6500 m2.
Biblioteka to trzy kondygnacje odpowiadające podstawowym zespołom funkcjonalnym:
- poziom parteru - informacja o zbiorach i wypożyczanie druków zwartych - jest dostępny dla wszystkich: tych, którzy chcą zasięgnąć podstawowych informacji, skorzystać z katalogów komputerowych, wypożyczać i czytać książki w domu, wypożyczać książki z innych bibliotek; tu jest wolnodostępny księgozbiór podręczników akademickich;
- poziom pierwszego piętra - usługi informacyjno-bibliograficzne i dydaktyczno-seminaryjne - to przestrzeń dla czytelników pragnących studiować na miejscu, w czytelniach: ogólnej i bibliograficzno-informacyjnej oraz tych, którzy chcą skorzystać z porad bibliograficzno-informacyjnych oraz pomocy seminaryjno-dydaktycznej;
- poziom drugiego piętra - multimedia i interaktywność - jest przeznaczony dla czytelników czasopism drukowanych i elektronicznych, dla pragnących studiować w wydzielonych pojedynczych kabinach z wykorzystaniem wszystkich mediów oraz dla internautów - tych, którzy chcą korzystać z centrum interaktywnej informacji multimedialnej.
Poziomy łączy dogodny system komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej. Dostępność do określonych zbiorów, informacji i miejsc (magazynów bibliotecznych i pracowni) reguluje elektroniczny system dostępu.
Kompleks powstanie na terenie kampusu Piotrowo Politechniki Poznańskiej, u zbiegu ulic Piotrowo-Berdychowo, w symbiozie z nadbrzeżem Warty. Lokalizacja jest pod każdym względem znakomita. Jest to początek formowania prawobrzeżnego bulwaru nadwarciańskiego w strefie stykowej z lewobrzeżnym centrum miasta. Niezwykle interesująca i wyrafinowana koncepcja jest skomponowana na osiach widokowych łączących wnętrza projektowanego zespołu. Wejście główne do kompleksu z placu okrągłego przechodzi w agorę wewnętrzną ku trzem częściom: bibliotece, centrum kultury studenckiej i centrum wykładowemu. Części te są połączone trzema pasażami: osiami widokowymi na zabytki - symbole panoramy starego Poznania, widoczne z prawego brzegu Warty. Są to wieże kościoła Bernardynów (Pasaż Bernardyński), renesansowy ratusz poznański (Pasaż Ratusz) i katedra archidiecezjalna pw. św. Apostołów Piotra i Pawła (Pasaż Katedra).
Na działce o powierzchni 2,5 ha zaprojektowano zespół podpiwniczonych budynków (trzy kondygnacje biblioteki, dwie centrum wykładowego) z wewnętrznymi doświetlającymi patiami i przeszklonymi połaciami dachowymi.
Rozwiązania funkcjonalno-przestrzenne i techniczno-materiałowe zapewniają ekonomiczność kosztów budowy i przyszłej eksploatacji.
Inwestycja będzie finansowana ze środków własnych uczelni oraz ze środków budżetowych. Spodziewamy się także wsparcia ze strony donatorów.
Jest to przedsięwzięcie piękne i trudne, ale nie karkołomne. Nowe obiekty staną się przecież nowym obliczem uczelni, symbolem nowoczesności i znakiem identyfikacyjnym europejskiego uniwersytetu technicznego Poznania.